သမိုင္းလိမ္ ေအးခ်မ္းႏ်င့္အဖြဲ႔အားအလဲထိုး၊ ရိုဟင္ဂ်ာသမိုင္း ေဖာ္ထုတ္ျခင္း

RB News, 10.3.2013

၂၀၁၃ ခု မတ္လ ၉ ရက္ ထိုင္းႏိုင္ငံ ဘန္ေကာက္ၿမိဳ႔ မဟီေဓာ တကၠသိုလ္မွာ ေခတ္သစ္ ရခိုင္သမိုင္းကို စေရးတဲ့ေန႔လို႔ ခံစားလိုက္ရပါတယ္။ ထိုင္းႏိုင္ငံေရာက္ ရခိုင္ အမ်ိဳးသားမ်ားက ကမကထ လုပ္ၿပီး ရခိုင္ သမိုင္းကို ေရးႏိုင္ဘို႔ စီစဥ္ခဲ့ ပါတယ္။ ရခိုင္ အမ်ိဳးသားမ်ား စီစဥ္ခဲ့ေပမယ့္-၊ ရိုဟင္ဂ်ာ မ်ားကိုေတာ့ ဖိတ္ၾကား ၿခင္း မရွိခဲ့ပါ။ ဒါေပမယ့္- ဘန္ေကာက္ကို ကၽြန္ေတာ္ေရာက္ၿပီး- အခမ္းအနား စီစဥ္သူကို ၾကည့္ေတာ့ ကၽြန္ေတာ့ မိတ္ေဆြ အရင္းထက္ ပိုၿပီး သံေယာဇဥ္ ရွိတဲ့ ကိုေက်ာ္ေသာင္း ဆိုတဲ့ ပုဂၢိဳလ္ျဖစ္ေန ပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ္လည္း ဖိတ္စာပါ ဖံုးနဲ႔ ဆက္သြယ္ လိုက္ပါတယ္။ ကိုေက်ာ္ေသာင္းက အလုပ္မ်ားေနၿပီး ဖံုးမ ကိုင္ျဖစ္ပါ။- ကိုေဇာ္မင္းထြန္းက ဖံုး ကိုင္ပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ္ ကိုေဌးလြင္ဦး ျဖစ္ေၾကာင္း အခမ္းအနားကို တက္ေရာက္ခ် င္ေၾကာင္း အေၾကာင္း ၾကား ခဲ့ပါတယ္။

ကိုေဇာ္မင္းထြန္းတို႔ တုိင္ပင္ၿပီး ကၽြန္ေတာ္နဲ ႔ေနာက္ထပ္ ရိုဟင္ဂ်ာ အမ်ိဳးသားေရး လႈပ္ရွားသူ သံုးဦး တက္ ေရာက္ခြင့္ ရခဲ့ပါတယ္။ ဒီပြဲမွာ တစ္ဘက္ တစ္ဘက္ ဆက္ဆံေရး တန္႔ေနတဲ့ ရခိုင္နဲ႔ ရိုဟင္ဂ်ာတို႔ ထိပ္တုိက္ တိုး မလား၊ သို႔မဟုတ္ ကၽြန္ေတာ္နဲ႔ ဆရာေဒါက္တာေအးခ်မ္း ထိပ္တိုက္တိုးမလား- ဆုိၿပီး တက္ ေရာက္ သူမ်ားရဲ႔ မ်က္ႏွာမ်ား နည္းနည္း အသက္မဲ့ ေနခဲ့ပါတယ္။

အေျပာင္းအလဲက ျမန္ဆန္ လြန္းလွပါတယ္။ နာရီ၀က္ေလာက္ အတြင္းမွာ တစ္ဘက္နဲ႔တစ္ဘက္ ရန္လုိ သူေတြ မဟုတ္ဘူး ဆိုတာကို ေႏြးေထြးစြာ ခံစားမိလာခဲ့တယ္။ တစ္ေယာက္-တစ္ေယာက္ ၿပံဳးျပခ်င္ လာၾက တယ္၊ မ်က္ႏွာက ရပ္တန္႔ မာေၾကာေနတဲ့ အေရျပာေတြျပား ေျပေလွ်ာ့ လာခဲ့ပါတယ္။ အခမ္း အ နား မွာ ပထမဆံုး စကား ေျပာသူက ဂ်က္လုိင္ဒါ ဆိုတဲ့ ပုဂၢိဳလ္ျဖစ္ၿပီး- သူ႔ဘက္က ပဋိပကၡ သေဘာ တ ရား မ်ားကို ေရွာင္ၾကဥ္ေျပာဆိုသြား ခဲ့ပါတယ္။ ၿပီးေတာ့ ေမးလိုရာမ်ားကို စာေရးၿပီး ေမး ခဲ့ ရပါ တယ္။ ဒုတိယေျမာက္ ပုဂၢိဳလ္ စတီဗင္ ဆိုတဲ့ စေကာ္ လာ တစ္ဦးျဖစ္ၿပီး သူ႔ဘက္ ကလည္း ပဋိပ ကၡ ျဖစ္ေစမယ့္ အရာမ်ားကို ေရွာင္ ဖယ္ေျပာဆိုခဲ့ပါတယ္။ သူ အလွည့္ ၿပီးေတာ့ လည္း ေမးလိုရာမ်ားကို စာေရးေမး ခဲ့ရ ပါတယ္။

ေနာက္ဆံုး စကားေျပာတဲ့ ပုဂၢိဳလ္ကေတာ့ ဆရာ ေဒါက္တာ ေအးခ်မ္းၿဖစ္ပါတယ္။ အပြင့္လင္း ဆံုးေျပာ ရ ရင္ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ေတြးထင္ထား သေလာက္ သေဘာထား တင္းမာသူ မဟုတ္ဘဲ-၊ သူသိရာကို သူ႔ဘက္ က ပြင့္ ပြင့္ လင္းလင္း ၀ုန္း၀ုန္း ဒိုင္းဒိုင္းေၿပာတတ္ သူၿဖစ္ေၾကာင္း စတင္ ခံစားမိပါတယ္-၊ သူသိထားတာ ဆိုေတာ့ ထံုးစံ အတိုင္း “ရိုဟင္ဂ်ာ” ဆိုတာ မရွိဘူးေပါ့၊ “ရိုဟင္ဂ်ာ” ဆိုတဲ့ စကားလံုးကို ၁၉၅၁ ခုေနာက္ ပိုင္း မွ မစၥတာ ဂဖားရ္က ဖန္တီးခဲ့တာ ျဖစ္ေၾကာင္း ရွင္းလင္း ပါတယ္။ ဆရာ စကားေျပာၿပီးတဲ့ အခ်ိန္မွာ ဆရာ့ ကို ေမးခြန္းေတြ ေမးပါတယ္-၊ ဒီေမးခြန္းေမးတဲ့ အထဲမွာ ကၽြန္ေတာ္လည္း ပါ၀င္ခဲ့ပါတယ္။ ကၽြန္ ေတာ့ေမး ခြန္း မတိုင္မွီ- ရဟန္း တစ္ပါးက ကုလားတန္ျမစ္ ဆိုတာ ဘယ္လို အမည္တြင္ လာ သ လဲ ေမး တဲ့ေမးခြန္းကို - ဆရာက သူဒီသမုိင္းကို မသိေၾကာင္း၊ ကစၥပနဒီ ဆိုတဲ့ အမည္ကိုပဲ သိေၾကာင္း- သူ မသိ တာကို မသိေၾကာင္း ေျပာဆိုရဲတဲ့ သတၱိကို ေတြ႔ လိုက္ရပါတယ္။ ဒီအခ်ိန္ထိ ကၽြန္ေတာ့ေမး ခြန္း ကို ေျဖမယ္ မေျဖမယ္ မသိေသးပါ။ သို႔ေသာ္ သူမသိတာကို မသိ ဘူးေျပာရဲတဲ့ သတၱိ ကို ေတြ႔လိုက္ရလို႔ ကၽြန္ေတာ္ ဆရာ့ကို ေလးစား မိပါတယ္။ (ဒီတစ္ခ်က္နဲ႔ပဲ ေလးစားမိသြားပါတယ္။)

ၿပီးေတာ့ ကၽြန္ေတာ့ေမးခြန္းကို ဖတ္ပါတယ္။ ေမးခြန္းထဲမွာ ဆရာဟာ သမုိင္းပညာရွင္ တစ္ဦးျဖစ္ၿပီး ရခိုင္ နယ္မွာ ၁၈၀၀ မတိုင္မွီကတည္းက “ရိုဟင္ဂ်ာ”ဆိုတဲ့ အမည္နာမ ရွိခဲ့တာကို မသိပါသလား။ မသိခဲ့ရင္ “--- စာမ်က္ႏွာ၊ စာအုပ္ အမည္ကို ၾကည့္ပါ။”လို႔ ေမးထားတာပါ။ ဆရာက အဲ့ဒီေမးခြန္းကို ဖတ္ၿပီး ကၽြန္ေတာ့ကို စိန္ေခၚထားတဲ့ ကိုေဌးလြင္ဦးပါ- ေက်းဇူးတင္ပါတယ္။ သူ႔ကို မုိက္ကရိုဖံုးေပးလုိက္ပါလို႔-၊ လွမ္းေျပာ လိုက္ ပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ္က လည္း ဆရာ့ကို ေက်းဇူးတင္ေၾကာင္း-၊ ဆရာစာအုပ္ေပါင္းမ်ားစြာကို ဖတ္ ခဲ့ၿပီ ျဖစ္ေပ မယ့္ ဒီစာအုပ္ကို မဖတ္မိ ေသးတာ ျဖစ္ႏိုင္ေၾကာင္း မိတၱဴကူးသြားတဲ့ စာအုပ္ကို အဆင္ သင့္ ထုတ္ၿပီး- စာမ်က္ႏွာကို လွန္ေပးလိုက္ပါ တယ္။

ကၽြန္ေတာ္အလြန္အ့ံၾသတဲ့ စကားကို ဆရာ့ဆီက ၾကားလိုက္ရပါတယ္။ အဲ့ဒါက “ရိုဟင္ဂ်ာ” ဆိုတာ ကၽြန္ေတာ္ တို႔ ရခိုင္ေတြကို ေခၚတဲ့ အမည္ပါတဲ့။ (ရိုဟင္ဂ်ာ ဆိုတဲ့ ေ၀ါဟာရကို မျငင္းတဲ့ အျပင္- ရခိုင္ေတြ ကိုပင္ ရိုဟင္ဂ်ာ လို႔ ေခၚေၾကာင္း ဆရာ့ပါးစပ္က လူထုေရွ႔မွာ ေျပာမယ္လို႔ ကၽြန္ေတာ္ မထင္ထားပါ။) ကၽြန္ေတာ္က ဆက္လက္ ၿပီး သက္ေသျပပါတယ္။ အဲ့ဒီ ရိုဟင္ဂ်ာ ဆိုတာရခိုင္ကို ေခၚတာမဟုတ္ေၾကာင္း- သူတို႔ရဲ႔ “ရိုဟင္ဂ်ာ” တို႔ရဲ႔ ဘာသာစကားကို ဒီမွာ အတိအက် ေဖၚျပထားေၾကာင္း- ေန၊ လ၊ ကမၻာ တို႔ကို ရိုဟင္ဂ်ာလို႔ ဘယ္လိုေခၚတယ္ ဆိုတာကို ေဖၚျပထားေၾကာင္း ဒီစကားလံုးေတြဟာ ရခိုင္စကားလံုးေတြ မဟုတ္ေၾကာင္း ဆက္တုိက္ ေထာက္ျပ လိုက္ပါတယ္။

ဆရာဂုဏ္ ဆိုတဲ့ စိတ္ျဖစ္ေတာ့ အနည္းငယ္ ခုခံဘို႔ ႀကိဳးစားပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ေနာက္ဆံုးမွာ ဆရာ မျငင္းေတာ့ ဘဲ- ခင္ဗ်ားရဲ႔ Source က Secondary ျဖစ္တယ္၊ ကၽြန္ေတာ္ ေျပာေနတာက primary ကို ေျပာေနတာ ဆိုၿပီး စကားကို အႏိုင္ယူဘို႔ ႀကိဳးစားပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ္က ေနာက္တစ္အုပ္ကို ဆက္ တိုက္ ထုတ္ၿပီး သက္ေသျပမယ္ လုပ္ေတာ့-၊ ေတာ္ၿပီ ေတာ္ၿပီ-၊ ကၽြန္ေတာ္တို႔ အခ်ိန္ေလာက္မွာ မဟုတ္ ဘူးဆိုၿပီး ပြဲကို ရပ္လိုက္ပါတယ္။ ဆရာ့ ရဲ႔ မ်က္ႏွာမွာ ဆက္လက္ခုခံ ျငင္းဘို႔ မျပေတာ့ဘဲ-၊ စကားရပ္ လုိက္တဲ့ သေဘာကိုပဲ ေတြ႔ရပါတယ္။ တစ္သက္ လံုး ဆရာလုပ္လာခဲ့တဲ့ သေဘာနဲ႔ ဆရာဆိုတဲ့ လွ်ပ္ တစ္ျပက္ မာနအနည္းငယ္ကလြဲလို႔ အမွန္တစ္ခုကို မ်က္လံုးနဲ႔ ျမင္လိုက္ရတဲ့ အခါဆက္မျငင္းေတာ့တဲ့ သေဘာ ကိုလည္း ျမင္လိုက္ရပါတယ္။ ပရိတ္သတ္ထံမွလည္း လက္ခုပ္ သံမ်ားကို ကၽြန္ေတာ္ လံုး၀ မေမွ်ာ္ လင့္ဘဲ အႀကီးအက်ယ္ ရလုိက္ပါတယ္။

ဒီေနရာမွာ ဆရာ ကိုယ္တိုင္က “ရိုဟင္ဂ်ာ” ဆိုတာကို ဆက္မျငင္းေတာ့ဘဲ- ရိုဟင္ဂ်ာသည္ ရခိုင္ ျဖစ္သ လိုပင္ ၀န္ခံ လိုေၾကာင္းကို ေတြ႔ရတဲ့ အျပင္-၊ ဘန္ေကာက္ေရာက္ ရခိုင္ အမ်ိဳးသား လူငယ္ မ်ားကလည္း အမွန္ တရားကို ႀကိဳက္ေၾကာင္း လက္ခုပ္သံ မ်ားနဲ႔ သက္ေသျပခဲ့ပါတယ္။

ပရိတ္သတ္ႀကီးက တက္ေရာက္ လာတဲ့ ရိုဟင္ဂ်ာ မ်ားကိုလည္း ဖက္လွဲတကင္း ညီအစ္ကိုေတြလို ပ်ဴ ငွာ ခင္မင္ သြားတာကို ေတြ႔လိုက္ ရတယ္။ အသိုင္း အ၀ိုင္းႏွစ္ခု ဆြဲမေစ့ လိုက္ရပဲ- ၀ုန္းဒိုင္း ခ်စ္ခင္သြား တဲ့ ျဖစ္ ရပ္က သမိုင္း သစ္ကို တစ္ကယ္ေရး လုိက္ျခင္း ျဖစ္သြားပါတယ္။

အခမ္းအနား စီစဥ္ၾကသူမ်ား၊ တက္ေရာက္ လာတဲ့ ရဟန္းသံဃာ လူႀကီး လူငယ္မ်ားဟာ - လူသား ခ်င္း ၾကား တုိင္းရင္းသား ညီေနာင္ ခ်င္းၾကား ျပန္လည္ သင့္ျမတ္ေရးနဲ႔ ခ်စ္ခင္ေရး ကို ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္တစ္ႀကီး သက္ေသျပႏိုင္ လိုက္တဲ့ သမိုင္း စစ္စစ္ကို ေရးခဲ့ႏိုင္ပါၿပီ။ ဒီလို အသိုင္းအ၀ိုင္းမ်ိဳး ျမန္မာႏိုင္ငံ အႏွံ႔ မွာ ေပၚေပါက္ လာဘို႔ပဲ လိုပါ ေတာ့တယ္။

ေဌးလြင္ဦး
ဦးေဆာင္လႈပ္ရွားမႈ တာ၀န္ခံ
ျမန္မာမြတ္ဆလင္ တန္းတူညီမွ် လႈပ္ရွားေဆာင္ရြက္မႈ အဖြဲ႔
အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စု