ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ႏွင့္ သူရဦးေရႊမန္းတို႔ သမၼတအရည္အခ်င္းျပည့္မီ- ဦးေဌးဦး

DVB
အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ့ခ်ဳပ္ဥကၠ႒ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ့ ျပည္ေထာင္စုၾကံ့ခိုင္ေရးနဲ့ဖြံ့ျဖိုးေရးပါတီဥကၠ႒ သူရဦးေ႐ြွႊမန္းတို့ ၂ ဦးစလုံးဟာ နိုင္ငံေတာ္သမၼတတာ၀န္ ထမ္းေဆာင္နိုင္တဲ့ အရည္အခ်င္းျပည့္မီတဲ့ ပုဂၢိုလ္ေတြျဖစ္ပါ တယ္ လို့ ျပည္ေထာင္စုၾကံ့ခိုင္ေရးနဲ့ဖြံ့ျဖိုးေရးပါတီ ဒုတိယဥကၠ႒ ဦးေဌးဦးက ဒီဗြီဘီကို ေျပာပါတယ္။

ေနျပည္ေတာ္မွာ ေရာက္႐ွိသတင္းယူေနတဲ့ ဒီဗီြဘီသတင္းေထာက္ ဦးေအာင္ထြန္းျမင့္နဲ့ ေမးျမန္းခန္းမွာ ဦးေဌးဦးက ေျဖဆိုလိုက္တာျဖစ္ပါတယ္။ လက္႐ွိက်င့္သုံးေနတဲ့ ၂၀၀၈ ခုနွစ္ ဖြဲ့စည္းပုံအေျခခံဥပေဒကို ျပင္ဆင္ျခင္းမ႐ွိဘဲနဲ့ေေတာ့ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္အေနနဲ့ သမၼတတာာ၀န္ကို ထမ္းေဆာင္နိုင္မွာမဟုတ္ပါဘူး။

လြွႊတ္ေတာ္မွာ အေျခခံဥပေဒ ျပင္ဆင္ေရးနဲ့ ပတ္သက္ျပီးေတာ့ ေကာ္မ႐ွင္ဖြဲ့မယ္ဆုိတာနဲ့ ပတ္သက္ျပီး အန္ကယ္ရဲ့ မွတ္ခ်က္ေလး ေျပာေပးပါ။

ဦးေဌးဦး
“မေန့ကလည္း သတင္းစာ႐ွင္းပြဲလုပ္တဲ့အခ်ိန္မွာ ႐ွင္းျပပါတယ္။ တင္တဲ့ဥစၥာက ျပည္ေထာင္စုၾကံ့ခုိင္ေရးနဲ့ ဖြံ့ျဖိုးေရးပါတီရဲ့ ဒုတိယဥကၠ႒ သူရ ဦးေအးျမင့္က တင္တာ ျဖစ္ပါတယ္။ တင္တယ္ဆုိတဲ့ အဓိပၸာယ္က ဖြဲ့စည္းပုံအေျခခံဥပေဒနဲ့ ပတ္သက္လုိ့ ဒါ အျမဲတမ္းမွန္တယ္ဆုိတာလည္း မ႐ွိပါဘူး။ အျမဲတမ္းလုပ္ရမယ္ဆုိတာလည္း မ႐ွိဘူး။ ျပင္နုိင္တယ္ဆုိတာမ်ဳိးလည္း ႐ွိေကာင္း ႐ွိလာနုိင္တယ္။ ႐ွိလာနုိင္တယ္ဆုိရင္ ဥပေဒနဲ့ ပတ္သက္လုိ့ လြွႊတ္ေတာ္က စဥ္းစားရမယ္။ သုိ့ေသာ္ လြွႊတ္ေတာ္တခုလုံးမဟုတ္ဘူး၊ ျပည္သူေတြလည္း ပါတယ္၊ အစုိးရလည္း ပါတယ္။ ဖြဲ့စည္းပုံအေျခခံဥပေဒဆုိတာ အားလုံးနဲ့ဆုိင္တယ္၊ သိပ္လည္း အေရးၾကီးတဲ့အတြက္ တကယ္လုိ့ တင္လာမယ္ဆုိရင္ ေကာ္မ႐ွင္သုိ့မဟုတ္ ေကာ္မတီဖြဲ့စည္းျပီး ဒါကုိ မတည္ျပီး စဥ္းစားနုိင္ေအာင္ ဖြဲ့စည္းခြင့္တင္တာပါ။ ျပင္မယ္ဆုိျပီး ဆုံးျဖတ္တင္တာေတာ့ မဟုတ္ပါဘူး။”

ျပင္မယ္ဆုိရင္ေတာ့ ျပည္ခုိင္ျဖိုးပါတီအေနနဲ့ ဘယ္လုိသေဘာထား႐ွိပါသလဲ။

“ျပင္မယ္ဆုိရင္ တစ္အခ်က္ကေတာ့ အခ်ဳပ္အျခာအာဏာကုိ မထိခုိက္ဘူး ဆုိတာမ်ဳိးေတြ က်ေနာ္တုိ့ စဥ္းစားရမယ္။ အရင္ကလည္း ဒါပဲ စဥ္းစားခဲ့တာကုိ။ ေနာက္ျပီး တုိင္းရင္းသားေတြ သိပ္မ်ားတယ္။ ဒါေၾကာင့္ တုိင္းရင္းသားစည္းလုံးညီညြတ္မႈကုိ မျပိုကြဲေစမယ့္၊ မထိခုိက္မယ့္ ကိစၥမ်ဳိးကို က်ေနာ္တုိ့ စဥ္းစားမွာေပါ့။ ေနာက္တခုက ျပည္ေထာင္စုၾကီး မျပိုကြဲဖို့ဆုိတာလည္း က်ေနာ္တုိ့ စဥ္းစားမွာေပါ့။ က်ေနာ္တုိ့ ပါတီဗဟုိေကာ္မတီအစည္းအေ၀းရဲ့ အလယ္ေန့မွာ ဗဟုိေကာ္မတီအစည္းအေ၀းထဲမွာေတာ့ မပါဘူး။ ဒါေပမယ့္ အဲဒီကာလရဲ့ ၾကားကာလမွာ ဖက္ဒရယ္ဆုိတာနဲ့ ပတ္သက္လုိ့ ပညာ႐ွင္ေတြက ျပုစုေပးတာ ႐ွိပါတယ္။ ျပုစုေပးတဲ့အေပၚ မူတည္ျပီး သူတုိ့ စာတမ္းေတြဖတ္ၾကတယ္။ ဖြဲ့စည္းပုံအေျခခံဥပေဒနဲ့ ထင္ဟပ္ျပီး စာတမ္းေတြ ဖတ္ၾကတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဘယ္ဟာသည္ ပထမဆုံး လုပ္ရမယ္ဆုိတဲ့ ကိစၥကုိေတာ့ က်ေနာ္ျမင္တာက ဘယ္ဥပေဒမဆုိ၊ ဘယ္ဖြဲ့စည္းပုံအေျခခံဥပေဒမဆုိ ျပည္ေထာင္စုနုိင္ငံျဖစ္တယ္ဆုိရင္ ျပည္ေထာင္စုၾကီးရဲ့ အက်ဳိး၊ တနုိင္ငံလုံးရဲ့အက်ဳိး၊ ဒီလုိပဲ စဥ္းစားရတာပဲ။ ဒါေၾကာင့္ စဥ္းစားထားတာေတြသည္ ဖြဲ့စည္းပုံအေျခခံဥပေဒ ၂၀၀၈ ထဲမွာ ပါျပီးသားျဖစ္တယ္။ စားထဲမွာေတာ့ ေရးထားျပီးသား။ သုိ့ေသာ္လည္း အဲဒါေတြ တကယ္ျဖစ္သလား၊ တကယ္ရသလား။ အဓိကကေတာ့ ပါ၀ါခြဲေ၀မႈေပါ့။ အစုိးရဆုိတာက ဗဟုိအစုိးရ႐ွိတယ္၊ ျပည္နယ္တုိင္းေဒသၾကီးမွာလည္း အစုိးရေတြ႐ွိတယ္။ ဒီအစုိးရနွစ္ခုၾကားမွာ ဘယ္ဟာေတြ လြတ္ေနေသးလဲ။ ဘာလုိ့လဲဆုိေတာ့ ျပည္္နယ္တုိင္းေဒသေတြရဲ့ ကုိယ္စားျပုတယ္ဆုိတာ တုိင္းရင္းသားေတြလည္းပါတယ္၊ ျပည္နယ္တုိင္းက လူေတြ အကုန္ပါတာေပါ့။ အဲဒီၾကားထဲမွာ သူတုိ့ရဲ့ အခြင့္အေရးေတြ ဖြဲ့စည္းပုံအေျခခံဥပေဒအရ ေပးထားေသာ္လည္း မရေသးတာ ဘာေတြ ႐ွိေနေသးလဲဆုိတဲ့ လက္ေတြ့လုပ္တဲ့ လုပ္ငန္းေတြ က်ေနာ္တုိ့ ပထမဆုံးမွာ ဒါေတြ စိစစ္ထုတ္ယူမယ္။ ထုတ္ျပီးရင္ က်န္တဲ့အပုိင္းကုိ က်ေနာ္တုိ့ ၀ုိင္းစဥ္းစားၾကမွာေပါ့။ ၾကိမ္းေသတာကေတာ့ နုိင္ငံအတြက္နဲ့ ျပည္သူအတြက္ပဲ က်ေနာ္တုိ့ လုပ္မွာပါ။”

ဆုိလုိတာက အေျခခံဥပေဒက ျပင္သင့္တယ္ဆုိရင္ အန္ကယ္တုိ့အေနနဲ့ ေထာက္ခံသြားမယ့္သေဘာလား။

“ျပင္သင့္ရင္ေတာ့ ေထာက္ခံရမွာေပါ့။”

ပီအာရ္စနစ္အေပၚမွာေရာ အန္ကယ္အေနနဲ့ ဘယ္လုိသေဘာထား႐ွိပါသလဲ။

“ပီအာစနစ္နဲ့ ပတ္သက္လုိ့ အခုမွ ေလ့လာတာမဟုတ္ပါဘူး။ အခုမွ ေရပန္းစားလာတာပါ။ က်ေနာ္တုိ့နုိင္ငံမွာ ဖြဲ့စည္းပုံဥပေဒ ၂၀၀၈ ျပီးရင္ အေထြေထြေ႐ြးေကာက္ပြဲၾကီးလုပ္မယ္ဆုိတဲ့ အခ်ိန္ကတည္းက ဘာစနစ္နဲ့ သြားမလဲဆုိတာ အကုန္လုံး ၀ုိင္းစဥ္းစားၾကတာပဲ။ အဲတုန္းကေတာ့ ဒီေလာက္ ထင္ေပၚေက်ာ္ၾကားတာမ႐ွိဘူး။ ေ႐ြးေကာက္ပြဲလုပ္မယ္ဆုိရင္ စနစ္အေၾကာင္း မစဥ္းစားဘဲ ဘယ္သူမွ မေနဘူး။ စဥ္းစားေတာ့ အဲထဲမွာ စနစ္မ်ဳိးစုံပါတယ္။ ပီအာရ္စနစ္ဆုိတာ အဖ်ားဆြတ္ေခၚေနတာ။ ပီအာရ္ဆုိတာက အင္မတန္က်ယ္ျပန့္တယ္။ ပီအာရ္စနစ္ဆုိတာ တနုိင္ငံနဲ့ တနုိင္ငံ မတူဘူး။ ဩစေၾတးလ်နုိင္ငံက ပီအာရ္နဲ့ ထုိင္းက ပီအာရ္နဲ့လည္း မတူဘူး။ သုိ့ေသာ္လည္း ေသခ်ာတာကေတာ့ ကုိယ့္တုိင္းျပည္မွာ႐ွိေနတဲ့ ပကတိအေျခအေနနဲ့ ကုိက္ညီတဲ့၊ ျပည္သူေတြ လုိက္နာမယ့္ စနစ္မ်ဳိးသည္ အေကာင္းဆုံးပဲ။ ေကာ္မ႐ွင္မွာလည္း ေဆြးေနြးၾကေတာ့ က်ေနာ္အၾကမ္းဖ်င္း ေဆြးေနြးခဲ့ပါတယ္။ တစ္အခ်က္က ျပည္သူေတြဟာ သူေပးခ်င္တဲ့ ကုိယ္စားလွယ္ကုိ ရေအာင္ ေပးတတ္ဖုိ့လုိတယ္။ စနစ္ေတြ ႐ႈပ္ေထြးျပီးေတာ့မွ သူက က်ေနာ့္ကုိ ေပးခ်င္တယ္၊ ဒါမွမဟုတ္ရင္ သူက က်ေနာ့္ကုိ မေပးခ်င္ဘူး၊ သူမ်ားကုိ ေပးခ်င္တယ္။ သုိ့ေသာ္ စနစ္ရဲ့ ႐ႈပ္ေထြးမႈေၾကာင့္ ေပးခ်င္တဲ့သူမရဘူးဆုိရင္လည္း ဒီစနစ္ေတြက အက်ဳိးသက္ေရာက္မႈ မ႐ွိဘူး။ စနစ္တုိင္းမွာ အားသာခ်က္ေတြ႐ွိတယ္၊ အားနည္းခ်က္ေတြ႐ွိတယ္။ ဒါေၾကာင့္ က်ေနာ္တုိပ ပီအာစနစ္ကုိ ေလ့လာေနတယ္၊ ေလ့လာျပီး ပညာ႐ွင္ေတြက တင္ျပထားတဲ့အခ်က္ေတြကုိ ဗဟိုအလုပ္အမႈေဆာင္အဖြဲ့ကေန နုိင္ငံေတာ္နဲ့ ျပည္သူအတြက္ အက်ဳိး႐ွိမလား၊ အက်ဳိး႐ွိတယ္ဆုိတဲ့ အခ်က္ေတြကို ေဆာင္႐ြက္ၾကမယ္ဆုိျပီး က်ေနာ္တုိ့ကို တာ၀န္လြွႊဲေပးထားတယ္။ အဲအေပၚမူတည္ျပီး စဥ္းစားေနဆဲပဲ၊ အခုေတာ့ ဆုံးျဖတ္လုိ့ မရေသးဘူး။

ေခတ္စားေနတာက မ်ိုးေစာင့္ဥပေဒဆုိျပီး သံဃာေတာ္ၾကီးေတြက ဦးေဆာင္ျပီးလုပ္ေနတဲ့ ဥပေဒၾကမ္းနဲ့ပတ္သက္လို့ ဘယ္လိုသံုးသပ္ခ်င္ပါလဲ။

“အမ်ိုးေစာင့္တယ္ဆုိတာ ၀ံသာနုရိကၡိတရားပဲေလ။ နုိင္ငံတုိင္းက ဒါကိုပဲ လုပ္မွာပဲ။ သုိ့ေသာ္ဘာေတြပါေနတယ္ဆုိတာ မသိဘူး။ နာမည္ကေတာ့ ေကာင္းတာပဲ၊ အမ်ိုးေစာင့္တယ္ဆုိတာ။ ဒါေပမယ့္ က်ေနာ္တို့ေရးတဲ့ ဥပေဒေတြထဲမွာလည္း ကုိယ့္တုိင္းျပည္နဲ့ ကုိယ့္လူမ်ိုးကုိ ေစာင့္ထိန္းတာေတြ မပါေနဘူးလားဆုိေတာ့ ပါမွာပဲ။ အေရးၾကီးဆံုးက ဒီကေန့ မလိုခ်င္ဘဲ ရေနတဲ့ ပဋိပကၡေတြ႐ွိတယ္။ အဲဒါေတြ ခ်ဳပ္ျငိမ္းသြားဖုိ့လိုတယ္။ လႈံ့ေဆာ္မႈေတြ မျဖစ္ဖို့လိုတယ္။ ထင္ေယာင္ထင္မွား မျဖစ္ဖို့လိုတယ္။ ဒါဆုိေကာင္းတာပဲ။”

လက္႐ွိပဋိပကၡေတြဟာ မလိုခ်င္ဘဲရတယ္လို့ အန္ကယ္က သံုးသပ္တယ္ေပါ့ေနာ္။ တခ်ို့ေတြကလည္း သံုးသပ္တယ္။ ဒီပဋိပကၡေတြဟာ အရင္ အစိုးရရဲ့ ဆုိးေမြလို့ေျပာၾကတယ္။ အဲအေပၚမွာ ဘယ္လိုျမင္ပါလဲ။

“ဆိုးေမြလို့ေတာ့ မထင္ပါဘူး။ ေျပာတဲ့သူရဲ့ သံုးသပ္ခ်က္ပဲျဖစ္မယ္။ ဘယ္လိုပဲေျပာေျပာေပါ့ေနာ္၊ ေျပာသူရဲ့ နဂိုခံယူခ်က္အေပၚ မူတည္ထင္ဟပ္တာေလ။ ေျပာတဲ့သူက ဘယ္လိုအေျခခံနဲ့ေျပာလဲ၊ ဘယ္လုိခံယူခ်က္နဲ့ေျပာလဲဆုိတာ မူတည္တယ္။ အဲအေပၚမွာမူတည္ျပီး ေကာင္းတယ္၊ ဆုိးတယ္ အရင္အစိုးရ လုပ္တယ္၊ မလုပ္ဘူးဆုိတာျဖစ္တာပဲ။ က်ိန္းေသတာက ဒီစနစ္က အရင္အစုိးရလုပ္ခဲ့တာပဲ။ ဥပမာ လြွႊတ္ေတာ္အေဆာက္အဦဆုိ အရင္ အစိုးရလုပ္ေပးခဲ့တာပဲ။ မဟုတ္ရင္ က်ေနာ္တုိ့ ဘယ္ေနရာသြားလုပ္မလဲ။ ဒီစနစ္ရေအာင္ တည္ေဆာက္ေပးခဲ့တယ္။ တည္ေဆာက္ေပးခဲ့ခ်ိန္မွာ အေနွာင့္အယွက္၊ အဖ်က္အဆီး၊ အဟန့္အတားဆုိတာ ႐ွိမွာပဲ။ ႐ွိေနရင္ ၀ိုင္း႐ွင္းဖုိ့ လိုတယ္။ ဟိုလူဒီလူေၾကာင့္လို့ ေျပာတာေတာ့ သေဘာမက်ဘူး။”

ဒီမုိကေရစီလမ္းေၾကာင္းကုိ ကူးေျပာင္းေနခ်ိန္မွာ အဖ်က္အေမွာင့္လုပ္ငန္းေတြ၊ အဓိက႐ုဏ္းေတြဟာ လူအုပ္စုတခုကေန ရည္႐ြယ္ခ်က္႐ွိ႐ွိလုပ္ေနတယ္လို့ တခ်ို့ေတြက ေ၀ဖန္ေျပာဆုိတယ္။ အန္ကယ့္အေနနဲ့ ဘယ္လိုေျပာခ်င္ပါလဲ။

“တကယ္လုပ္တယ္ဆုိရင္ေတာ့ မေကာင္းတဲ့ ရည္႐ြယ္ခ်က္ပဲ။ က်ေနာ္လဲမၾကိုက္သလို ပါတီကလည္း ၾကိုက္မွာမဟုတ္ဘူး။ အစိုးရနဲ့ လြွႊတ္ေတာ္လည္း ၾကိုက္မယ္မထင္ဘူး။”

ျပည္ခုိင္ျဖိုးပါတီအတြင္းမွာ ဘာေတြ စိန္ေခၚမႈေတြ ၾကံုေတြ့ေနရပါလဲ။ ၂၀၁၅ အတြက္ ပါတီအေနနဲ့ ဘာေတြျပင္ဆင္ေနလဲ သိခ်င္ပါတယ္။

“ပါတီဆုိတာက ျပည္သူေတြအတြက္ ဖြဲ့စည္းရတာ၊ ျပည္သူအက်ိုး႐ွိေအာင္ လုပ္ရတယ္။ အက်ိုး႐ွိေအာင္ဆုိတာ အေျခအေန၊ အခ်ိန္အခါနဲ့ လုပ္ရတာ။ အေျခအေနမေပးရင္ ကိုယ္လုိခ်င္တာ မျဖစ္ေသးဘူးေပါ့။ ျဖစ္ခ်င္တာ႐ွိတယ္၊ ျဖစ္သင့္တာ႐ွိတယ္၊ ျဖစ္နုိင္တာ႐ွိတယ္။ ျဖစ္နုိင္တာနဲ့ ျဖစ္သင့္တာကုိ က်ေနာ္တုိ့ စေနတယ္။ ျဖစ္ခ်င္တာကေတာ့ အမ်ားၾကီးေပါ့။ ဒီလုိေဆာင္႐ြက္ေနရာမွာ စုစုစည္းစည္း ညီညီညြတ္ညြတ္ လုပ္မယ္ဆိုရင္ အားလံုး တုိးတက္မွာပဲ။ ဒါေၾကာင့္ စုစုစည္းစည္းလုပ္ေစခ်င္တယ္။ အဲဒါရရင္ေကာင္းမွာေပါ့။ အဲဒါမရေသးရင္လည္း ဒါစိန္ေခၚမႈတရပ္လို့ ေျပာလို့ရမွာေပါ့။”

မၾကာေသးခင္က ဦးေ႐ြွႊမန္းက သူ သမၼတျဖစ္မယ္ဆုိရင္ ျဖစ္ခ်င္ပါတယ္။ ေနာက္ အဲမတုိင္ခင္ကလည္း ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကလည္း တုိင္းျပည္အတြက္ ပုိဖြံ့ျဖိုးတုိးတက္ေအာင္ လုပ္ခြင့္ရဖို့အတြက္ အာဏာရဖို့လိုတယ္။ ဒါေၾကာင့္ သမၼတျဖစ္ခ်င္တယ္လုိ့ ေျပာခဲ့တယ္ဆုိေတာ့ အဲအေပၚ ဘယ္လိုသံုးသပ္မိပါလဲ။

“မွန္ပါတယ္။ သူတို့ ၂ ေယာက္စလံုးက လုပ္မယ္ဆုိရင္ လုပ္နုိင္တဲ့အရည္အခ်င္း ႐ွိသူေတြခ်ည္းပါပဲ။ သုိ့ေသာ္လည္း ေနရာနည္းတယ္။ ျပိုင္ရမွာေပါ့။ ျပိုင္မယ္ဆုိရင္ ျပည္သူအတြက္ ဘယ္ေလာက္အက်ိုး႐ွိေအာင္ လုပ္ရမလဲဆုိတာကုိ ကိုယ္တုိင္လုပ္ေဆာင္ျပီးမွ ထဲထဲ၀င္၀င္လုပ္ျပမယ္ဆုိရင္ ရမွာေပါ့။ က်ေနာ္ကေတာ့ ဘယ္လိုမွမေျပာလုိပါဘူး။”