ရိုဟင္ဂ်ာမ်ားအေပၚ လူသားျဖစ္မွဳကို ဆန္ ့က်င္က်ဴးလြန္မွဳႏွင့္ လူမ်ိဳးတံုး သုတ္သင္မွဳ အစီရင္ခံစာ Human Rights Watch ထုတ္ျပန္

ႏိုင္ငံတကာသတင္း
ဧျပီလ-၂၂၊၂၀၁၃ ,
M-Media

လူမဆန္သည့္ ဒုစရိုက္ျပစ္မႈမ်ားကို ျမန္မာအစိုးရမွ အေရးမယူဘဲ မ်က္ကြယ္ျပဳေနေၾကာင္း HRW မွ ထုတ္ျပန္ေျပာၾကား

၂၀၁၂ ခုႏွစ္၊ ဇြန္လမွစ၍ ရခိုင္ျပည္နယ္ရိွ ရိုဟင္ဂ်ာမြတ္စ္လင္မ္မ်ားအား လူမ်ဳိးစုရွင္းလင္းဖယ္ရွားေရး လႈပ္ရွားမႈ၌ ျမန္မာ အာဏာပိုင္မ်ားႏွင့္ ရခိုင္လူမ်ဳိး အုပ္စုမ်ားက ကရုဏာ တရားကင္းမဲ့စြာ က်ဳးလြန္ျပဳလုပ္ေနခဲ့ေၾကာင္း လူ႕အခြင့္အေရးေစာင့္ၾကည့္ေရး အဖြဲ႕ HRW မွ အစီရင္ခံခ်က္ အသစ္တစ္ရပ္ကို ယေန႕ထုတ္ျပန္လိုက္သည္။

All You Can Do is Pray : Crimes Against Humanity and Ethnic Cleansing of Rohingya Muslims in Burma’s Arakan State ဟု ေခါင္းစဥ္ တပ္ထားေသာ စာမ်က္ႏွာ ၁၅၃ မ်က္ႏွာရိွ ယင္းအစီရင္ခံစာ၌္ ရိုဟင္ဂ်ာႏွင့္ အျခား မြတ္စ္လင္မ္ေပါင္း ၁၂၅,၀၀၀ ေက်ာ္အား အဓမၼ အင္အားသံုး ဖယ္ရွားျခင္း ၊ လူသားခ်င္း အကူအညီေပးေရး၌ ဆက္လက္ျပႆနာ ရွာေနျခင္းတြင္ ျမန္မာအစိုးရ ႏွင့္ ေဒသခံ အာဏာပိုင္မ်ား၏ အခန္းက႑ကို ေဖာ္ျပထားသည္။

HRW ၏ အာရွေရးရာတာ၀န္ခံ ဒါရိုက္တာ Phil Robertson က “ ရိုဟင္ဂ်ာလူမ်ဳိးစု ဖယ္ရွားေရး လႈပ္ရွားမႈထဲမွာ ျမန္မာအစိုးရ ပါ၀င္ပတ္သက္ေနပါတယ္။ ဒီေန႕ထက္ထိ ေထာက္ပံ့ ကူညီမႈကို ျငင္းဆိုေနဆဲ၊ သြားလာလႈပ္ရွားမႈကို ကန္႕သတ္ ခ်ဳပ္ျခယ္ေနဆဲ ျဖစ္ပါတယ္။ အစိုးရအေနနဲ႕ ဒီလို ေစာ္ကားမႈေတြကို ခ်က္ျခင္းရပ္တန္႕ဖို႕ လိုပါတယ္။ ၿပီးေတာ့ ဒီအမႈ က်ဴးလြန္သူေတြကို အေရးယူဖို႕ လိုအပ္ေနပါတယ္။ ဒီလိုမွမဟုတ္ယင္ တိုင္းျပည္ထဲရိွေနတဲ့ လူမ်ဳိးေရး ဘာသာေရးဆိုင္ရာ လူနည္းစုေတြဆီမွာ ထပ္မံျဖစ္ပြားတဲ့ အၾကမ္းဖက္မႈေတြ အေပၚ တာ၀န္ယူရပါလိမ့္မယ္ ” ဟု ေျပာၾကားလိုက္သည္။

၂၀၁၂ ခုႏွစ္၊ ဇြန္လတြင္ ရခိုင္ႏွင့္ရိုဟင္ဂ်ာတို႕အၾကား မ်က္ကန္း အၾကမ္းဖက္မႈ ျဖစ္ပြားခဲ့သည့္ေနာက္ပိုင္း အစိုးရ အာဏာပိုင္မ်ားသည္ ဗလီ၀တ္ေက်ာင္းေတာ္မ်ားအား ဖ်က္ဆီးျခင္း၊ လူတို႕ကို အစုလိုက္အၿပံဳလိုက္ ဖမ္းဆီးျခင္း၊ ေမာင္းထုတ္ခံရသည့္ မြတ္စ္လင္မ္တို႕အား အေထာက္အပံ့ အကူအညီမရႏိုင္ေအာင္ တားဆီး ပိတ္ဆို႕ျခင္းမ်ား ျပဳလုပ္ခဲ့ၾကသည္ဟု HRW မွ ဆိုသည္။ လူမ်ဳိးစုရွင္းလင္း ဖယ္ရွားေရးေဆြးေႏြးပြဲ မ်ား၊ ေဟာေျပာမႈမ်ားကို ၃ လတာမွ် အရွိန္ျမွင့္တင္ၿပီးေနာက္၀ယ္ ေအာက္တိုဘာ ၂၃ ရက္တြင္ ရခိုင္လူရမ္းကားအုပ္စုမ်ားသည္ ၿမိဳ႕နယ္ ၉ ခု၌ မြတ္စ္လင္မ္လူ႕အဖြဲ႕အစည္းမ်ားကို တိုက္ခိုက္ျခင္း၊ ေက်းရြာ မ်ားကို မီးတင္ရိႈ႕ျခင္း၊ ရပ္ၾကည့္ေနေသာ လံုၿခံဳေရးတပ္ဖြဲ႕၀င္ မ်ား ေရွ႕ေမွာက္မွာပင္ ေဒသခံမ်ားအား သတ္ျဖတ္ျခင္း (၀ါ) ႏွိပ္စက္ေစာ္ကားျခင္း စသည္တို႕ က်ဴးလြန္ခဲ့ၾကသည္။ ေသဆံုးသူအမ်ားအျပားအနက္ အခ်ဳိ႕သာ ျမွဳပ္ႏွံခြင့္ရခဲ့သည္။

ဇြန္လႏွင့္ေအာက္တိုဘာလအတြင္း အၾကမ္းဖက္မႈျဖစ္ပြားၿပီးေနာက္ ရခုိင္ျပည္နယ္ရိွ အတိုက္ခိုက္ခံ ရသည့္ေနရာမ်ား၊ တရားမ၀င္ အေရႊ႕ေျပာင္းခံေနရာမ်ား၊ ေမာင္းထုတ္ဖယ္ရွားခံရသည့္ ဒုကၡသည္စခန္းမ်ား မွန္သမွ်ထံ HRW မွ သြားေရာက္ၾကည့္ရႈေလ့လာခဲ့သည္။ ရိုဟင္ဂ်ာမ်ား၊ ရိုဟင္ဂ်ာ မဟုတ္သည့္ မြတ္စ္လင္မ္မ်ား၊ ေစာ္ကားႏွိပ္စက္ခံရသည့္ ရခိုင္လူမ်ဳိးမ်ား၊ အၾကမ္းဖက္မႈျဖစ္ေအာင္လႈံ႕ေဆာ္သူႏွင့္ က်ဴးလြန္သူ အခ်ဳိ႕ အပါအ၀င္ လူအေယာက္တစ္ရာေက်ာ္အား ေတြ႕ဆံုေမးျမန္းခဲ့မႈမွ အစီရင္ခံစာ ေရးသားထားျခင္း ျဖစ္သည္။

ေဒသတြင္း ရဲတပ္ဖြဲ႕၊ အဓိကရုဏ္းႏွိမ္ႏွင္းသည့္ လံုထိန္းတပ္ဖြဲ႕၊ နစက လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႕၊ ၾကည္း/ေရတပ္မေတာ္သားမ်ား အပါအ၀င္ ရခိုင္ျပည္နယ္ရိွ ႏိုင္ငံေတာ္ လံုၿခံဳေရးတပ္ဖြဲ႕၀င္ အားလံုးတို႕သည္ ယင္းရက္စက္မႈမ်ားအား တားဆီးရန္ ပ်က္ကြက္ေၾကာင္း သို႕တည္းမဟုတ္ ၄င္းကိစၥမ်ား၌ တိုက္ရိုက္ ပါ၀င္ ပတ္သက္ေနေၾကာင္း ေတြ႕ခဲ့ရသည္။္ မိမိ၏ရြာအား မီးတင္ရိႈ႕ေနၾကခ်ိန္ မြတ္စ္လင္မ္ အမ်ဳိးသားတစ္ဦးမွ လံုၿခံဳမႈေပးရန္ ေတာင္းဆိုပန္ၾကားသည္ကို တပ္မေတာ္သားတစ္ဦးက “ မင္းတို႕အသက္ရွင္ဖို႕ကိုဘဲ ဆုေတာင္းေနၾကပါ (အသက္နဲ႕ကိုယ္ အိုးစားမကြဲဖို႕ဘဲ ဘုရားတရား တ,ထားၾကေတာ့) ” ဟူ၍ ေျပာဆိုခဲ့သည္။

ေအာက္တိုဘာလိႈ္င္း၌ လံုၿခံဳေရးတပ္ဖြဲ႕မ်ား၏ ရပ္တည္ပံု (တစ္နည္း) မီးဒုတ္မ်ား၊ ဓားလြယ္မ်ား၊ လက္လုပ္ေသနတ္မ်ား ကိုင္ေဆာင္ထားသည့္ ရခိုင္လူအုပ္စုႀကီးမ်ားႏွင့္ ပူးေပါင္းခဲ့ၿပီး မိမိတို႕ ေက်းရြာမ်ားအား တိုက္ခိုက္ ဖ်က္ဆီးပံုတုိ႕ကို ေမာင္းထုတ္ခံရသည့္ ရိုဟင္ဂ်ာမ်ားက HRW သို႕ ေျပာျပခဲ့သည္။

ဇြန္လမွစ၍ ဖ်က္ဆီးခံရေသာ ၿမိဳ႕နယ္ ၁၃ ခုမွ ၅ ခု၏ ၿဂိဳလ္တုမွတ္တမ္းတင္ပံုမ်ားကို HRW မွ ရရိွခဲ့သည္။ ေနရာ ၂၇ ခုသည္ လံုးလံုးလ်ားလ်ား ဖ်က္ဆီးခံလိုက္ရေၾကာင္း၊ ေနအိမ္ေပါင္း ၄၈၆၂ လံုး ႏွင့္ ေျမ ၃၄၈ ဧက အထိ ပါ၀င္ေၾကာင္း၊ ၄င္းတို႕မွာ ေဒသခံ မြတ္စ္လင္မ္အမ်ားစု၏ ပိုင္ဆိုင္မႈမ်ားျဖစ္ေၾကာင္း ၄င္း၌ ေဖာ္ျပလ်က္ရိွသည္။

ေအာက္တိုဘာ ၂၃ ရက္တြင္ျဖစ္ပြားခဲ့ေသာ ျဖစ္ရပ္ဆိုးႀကီး၌ ေျမာက္ဦးၿမိဳ႕နယ္၊ ရန္ေသရြာတြင္ တစ္ေန႕တည္းအတြင္း ရိုဟင္ဂ်ာ ၇၀ ဦး အနည္းဆံုး သတ္ျဖတ္ခံရသည္။ တိုက္ခိုက္မႈအရိွန္အဟုန္ ႀကီးမားလာသည့္တိုင္ေအာင္ လံုၿခံဳေရးတာ၀န္ေပးထားေသာ လံုထိန္း၊ ရဲ ႏွင့္ စစ္သားတို႕၏ဦးေရမွာ မဆိုစေလာက္မွ်သာ ရိွခဲ့သည္။ သို႕ေသာ္ ၄င္းသူတို႕သည္ အၾကမ္းဖက္မႈကို ကာကြယ္ထိန္းသိမ္းေပးမည့္အစား မိမိတို႕ကိုင္ေဆာင္ထားေသာ (နံပါတ္)တုတ္မ်ား၊ ကာကြယ္ေရး လက္နက္ပစၥည္းမ်ားကို အသံုးျပဳလ်က္ လက္နက္မဲ့ ရိုဟင္ဂ်ာတို႕အား သတ္ျဖတ္ရာ၌ ပူးေပါင္းပါ၀င္ခဲ့ၾကသည္။ ေသဆံုးသြားေသာ ရုပ္အေလာင္းမ်ား၌ ကေလးငယ္ ၂၈ ဦးကို ေတြ႕ရၿပီး ၄င္းတို႕အနက္ အသက္ ၅ ႏွစ္ေအာက္ကေလး ၁၃ ဦး ပါ၀င္သည္။ အသက္ ၂၅ ႏွစ္အရြယ္ ေသေဘးမွ လြတ္ေျမာက္လာသူ တစ္ဦးက “ ပထမတုန္းကေတာ့ စစ္သားေတြက ေျပာပါတယ္။ ဘာမွျပန္မလုပ္နဲ႕တဲ့။ ငါတို႕က မင္းတို႕ကို ကာကြယ္ကယ္တင္ေပးမယ္တဲ့။ ဒါေၾကာင့္ ကၽြန္ေတာ္တို႕က သူတို႕ကို ယံုၾကည္ အားထားခဲ့ၾကတယ္။ ေနာက္ပိုင္းက်ေတာ့ သူတို႕ ကတိ မတည္ေတာ့ဘူး။ ရခိုင္(လူရမ္းကား)ေတြက ကၽြန္ေတာ္တို႕ကို အလြယ္တကူ ရိုက္ႏွက္ သတ္ျဖတ္သြားၾကတယ္။ အဲ့ဒီအၾကမ္းဖက္မႈ အေပၚ လံုၿခံဳေရးအရ ဘာအကာအကြယ္မွ မေပးခဲ့ပါဘူး ” ဟု HRW သို႕ ျပန္လည္ရွင္းျပခဲ့သည္။

“ ေအာက္တိုဘာလတုန္းက လံုၿခံဳေရးတပ္ဖြဲ႕၀င္ တစ္ခ်ဳိ႕ ေဒသခံမြတ္စ္လင္မ္ေတြအေပၚ ရခုိင္လူရမ္းကားေတြတိုက္ခိုက္ေနတာကို လက္ပိုက္ၾကည့္ေနၾကတယ္၊ တစ္ခ်ဳိ႕ကေတာ့ ေသြးေခ်ာင္းစီး သတ္ျဖတ္မႈနဲ႕ မီးတင္ရိႈ႕မႈမွာ ပါ၀င္ခဲ့ၾကတယ္။ ဒီေသေၾကပ်က္စီးမႈေတြနဲ႕ ပတ္သက္ၿပီး အျပန္အလွန္ အၾကမ္းဖက္တိုက္ခိုက္မႈ (အဓိကရုဏ္း)ေၾကာင့္ ျဖစ္ပြားရတာပါ လုိ႕ အစိုးရက ေျခာက္လေက်ာ္ၾကာေအာင္ လိမ္ညာေနတုန္းပါဘဲ။ အမွန္ကိုဆိုရယင္ ဘာေတြျဖစ္ပ်က္ေနခဲ့တာလဲ၊ ဘယ္လိုရပ္တန္႕ေအာင္လုပ္ရမလဲ ဆိုတာကို အစိုးရဖက္က သိရိွထားခဲ့ပါတယ္ ” ဟူ၍ Robertson မွ ေျပာၾကားသည္။

ေအာက္တိုဘာတိုက္ခိုက္မႈ မတိုင္မီႏွင့္ တိုက္ခိုက္မႈေနာက္ပိုင္း ေဒသတြင္းရိွ လႈံ႕ေဆာ္ခ်က္ မ်ား ႏွင့္ပတ္သက္၍ HRW မွ ဤသို႕ တင္ျပသည္။ ရိုဟင္ဂ်ာဆန္႕က်င္ေရးလုပ္ရပ္မ်ားတြင္ ၾသဇာအသက္ေရာက္ဆံုးအုပ္စု ၂ စုမွာ ျပည္တြင္းရိွ ဗုဒၶဘာသာသံဃာမ်ား ႏွင့္ ေဒသဆိုင္ရာႏိုင္ငံေရးပါတီ RNDP – Rakhine Nationalities Development Party ျဖစ္ၾက၏။ RNDP ပါတီကို ရခိုင္အမ်ဳိးသားေရး၀ါဒီမ်ားမွ ၂၀၁၀ ခုႏွစ္တြင္ ဖြဲ႕စည္းတည္ေထာင္ခဲ့ၾကသည္။ ဤအုပ္စုမ်ားႏွင့္အျခားသူ တို႕သည္ ဇြန္လမွေအာက္တိုဘာလတစ္ေလွ်ာက္ ရိုဟင္ဂ်ာဆန္႕က်င္ေရး လက္ကမ္းစာေစာင္ မ်ား ေျမာက္မ်ားစြာ ထုတ္ေ၀ျဖန္႕ခ်ိျခင္း၊ လူထုအတြင္း ၀ါဒျဖန္႕ေဟာေျပာျခင္း၊ တိုက္ရိုက္တစ္ဖံု သြယ္၀ိုက္တစ္မ်ဳိးျဖင့္ ရိုဟင္ဂ်ာလူမ်ဳိးစု မရိွဟု ျငင္းပယ္ျခင္း၊ ၄င္းတို႕အား အသေရဖ်က္ျခင္း ႏွင့္ တိုင္းျပည္တြင္းမွထြက္ခြာေအာင္ လႈံ႕ေဆာ္ျခင္း၊ အမ်ဳိးသားေရး ဟူသည့္ အသံုးအႏႈန္းကို မျပတ္ အသံုးျပဳျခင္း ျပဳလုပ္ခဲ့ၾကသည္။ ေဒသတြင္း၊ ျပည္နယ္ ႏွင့္ ႏိုင္ငံေတာ္အာဏာပိုင္မ်ားကို အလ်ဥ္း အေရးမစိုက္ဘဲ အစည္းအေ၀းမ်ားျပဳလုပ္၍ ေၾကျငာခ်က္မ်ားကိုလည္း မၾကာခဏ ထုတ္ျပန္ၾကသည္။ ေဒသဆိုင္ရာ အာဏာပိုင္မ်ား၊ ႏိုင္ငံေရးသမားမ်ား၊ ဘုန္းႀကီးမ်ားကလည္း လူထုသေဘာထားႏွင့္ တြန္းအားေပးမႈ ဟု တြင္တြင္ဆိုကာ – မြတ္စ္လင္မ္တို႕၏ လြတ္လပ္စြာ သြားလာခြင့္၊ ဘ၀ရပ္တည္မႈအတြက္ သက္ေမြး၀မ္းေၾကာင္းခြင့္၊ ေစ်းေရာင္းေစ်း၀ယ္ခြင့္ ႏွင့္ လူသားခ်င္းစာနာေထာက္ထားေရး ရပိုင္ခြင့္ အစရိွသည့္ အခြင့္အေရးတို႕ကို ပယ္ခ်ခဲ့ၾကသည္။ မိမိတို႕ ေနအိမ္၊ ရပ္ရြာေဒသမ်ား စြန္႕ခြာထြက္သြားေစရန္ ၄င္းတို႕အေပၚ အဓမၼက်င့္ေဆာင္ေနျခင္းကို ထင္သာျမင္သာသည့္ ရည္ရြယ္ခ်က္အျဖစ္ ေတြ႕လာရသည္။

“ ေဒသတြင္း အာဏာပိုင္မ်ား၊ လူ႕အဖြဲ႕အစည္းေခါင္းေဆာင္မ်ားက မြတ္စ္လင္မ္လူထုကို သီးျခား ဖယ္ထုတ္ဖို႕ နဲ႕ ေသးသိမ္တဲ့အျမင္ျဖစ္လာဖို႕ ပူးေပါင္းလႈံ႕ေဆာ္ခဲ့ၾကတယ္။ ဒါတင္မကပါဘူး။ ေသြးေျမက် ကိစၥ ျဖစ္ခ်ိန္ကတည္းက ဗဟိုအစိုးရကလည္း အဲ့ဒီတာ၀န္ရိွသူေတြကို တစ္စံုတစ္ရာ အေရးယူမႈ မရိွေသးဘူး။ မြတ္စ္လင္မ္ေတြကို အဓမၼအင္အားသံုး ဖယ္ထုတ္ေစတဲ့ လူမ်ဳိးစုရွင္းလင္းဖယ္ရွားေရးအေပၚ ဆန္႕က်င္တုန္႕ျပန္တာမ်ဳိးလည္း မရိွေသးပါဘူး ” ဟု ေရာဘတ္ဆင္က ေျပာဆိုလိုက္သည္။

လူ႕အခြင့္အေရးေစာင့္ၾကည့္ေလ့လာမႈအဖြဲ႕ HRW မွ သူေသမ်ားကို အစုလိုက္အၿပံဳလိုက္ ျမွဳပ္ႏွံထား သည့္ ေနရာေလးခုအား အေထာက္အထားအျဖစ္ ရွာေဖြေတြ႕ရိွခဲ့သည္။ ဇြန္လအၾကမ္းဖက္မႈအၿပီး မေရွးမေႏွာင္းမွာပင္ ျပဳလုပ္ထားသည့္ ေနရာ ၃ ခု ႏွင့္ ေအာက္တိုဘာ အၾကမ္းဖက္မႈ အၿပီး ျပဳလုပ္ထားသည့္ေနရာ ၁ ခု ျဖစ္သည္။ လံုၿခံဳေရးတပ္ဖြဲ႕၀င္တို႕သည္ အင္တိုက္အားတိုက္ က်င္းႀကီးမ်ားတူး၍ ျပစ္မႈဆိုင္ရာသက္ေသမ်ားကို လက္စေဖ်ာက္ရန္ ႀကံစည္ေဆာင္ရြက္ခဲ့မႈ၌ တာ၀န္ရိွေၾကာင္း HRW မွ ေျပာၾကားသည္။

ဥပမာအားျဖင့္ ဇြန္လ ၁၃ ရက္တြင္ စစ္ေတြၿမိဳ႕ျပင္ဖက္ ရိုဟင္ဂ်ာဒုကၡသည္စခန္းတစ္ခုအနီး အစိုးရပိုင္ထရပ္ကားတစ္စီးေပၚမွ အ၀တ္မဲ့ႏွင့္လည္းေကာင္း၊ အ၀တ္စတစ္ပိုင္းတစ္စႏွင့္လည္းေကာင္း ရုပ္အေလာင္း ၁၃ ခုကို သယ္ယူပံုခ်ခဲ့သည္။ ၄င္းတို႕အနက္ အခ်ဳိ႕မွာ ကြပ္မ်က္သတ္ျဖတ္ျခင္းမခံရမွီ ႀကိဳးမ်ား၊ ပလပ္စတစ္ပိုက္မွ်င္မ်ားျဖင့္ တုပ္ေႏွာင္ထားျခင္းခံထားရသည္ကို ေတြ႕ၾကရသည္။ အေလာင္းမ်ားကို လာေရာက္ပံုခ်ခဲ့သည့္ စစ္သားမ်ားက အနီးအနားစခန္းရိွ ရိုဟင္ဂ်ာဒုကၡသည္မ်ား အား ျပန္မလာေတာ့ဘဲ အၿပီးတိုင္ ထြက္ခြာသြားၾကရန္ အေၾကာင္းၾကားေျပာဆိုေနခဲ့ၾကသည္။

“ ရုပ္အေလာင္းေတြကို သူတို႕ ဒီေနရာမွာ ပစ္ခ်ခဲ့တာပါ။ ရုပ္အေလာင္းသံုးခုမွာ က်ည္သင့္ဒ ဏ္ရာေတြေတြ႕ရတယ္။ ေသနတ္ဒဏ္ရာ တစ္ခုက နဖူးမွာ၊ ေနာက္တစ္ခုက ရင္ဘတ္္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။ တစ္ခ်ဳိ႕သူေတြကို မီးရႈိ႕ထားၿပီး၊ တစ္ခ်ဳိ႕ဆီမွာ ဓားနဲ႕ ထိုးထားတာ ေတြ႕ရပါတယ္ ” ဟု မ်က္ျမင္သက္ေသ ရိုဟင္ဂ်ာတစ္ဦးက ေျပာျပခဲ့သည္။

ဖယ္ရွားခံရေသာ ရိုဟင္ဂ်ာမ်ားထံ ေပးပို႕ေသာ လူသားခ်င္းစာနာေရးအေထာက္အပံ့မ်ား အေပၚ ျမန္မာ အစိုးရမွ အစီအစဥ္ရိွရိွ ကန္႕သတ္ ပိတ္ပင္မႈေၾကာင့္ ရခိုင္ျပည္နယ္အတြင္း ကူညီေထာက္ပံ့ေရးျပႆနာ မ်ား အဓိကႀကံဳေတြ႕ေနရသည္။

ရိုဟင္ဂ်ာမ်ား၊ ရိုဟင္ဂ်ာ မဟုတ္ေသာ မြတ္စ္လင္မ္မ်ား ႏွင့္ ရခိုင္တိုင္းရင္းသားအနည္းငယ္ အပါအ၀င္ လူေပါင္း ၁၂၅,၀၀၀ တို႕မွာ ရခိုင္ျပည္နယ္ဒုကၡသည္ စခန္းမ်ားသို႕ ဇြန္လကတည္းက ေရာက္ရိွေန ခဲ့ၾကသည္။ သမၼတဦးသိန္းစိန္၏ အစိုးရအဖြဲ႕မွ ေရႊ႕ေျပာင္းေနရာမ်ားသို႕ သြားေရာက္ၾကည့္ရႈ ခဲ့ၿပီးျဖစ္ေသာ္လည္း ထိေရာက္သည့္ကူညီေထာက္ပံ့ေပးေ၀မႈအား ပိတ္ပင္ တားဆီးလ်က္ရိွေနသည္။ ဖယ္ရွားခံရသည့္ မြတ္စ္လင္မ္ မ်ားစြာတို႕မွာ ဒုကၡသည္စခန္းမ်ားအတြင္း က်ဥ္းၾကပ္စြာ ေနထိုင္ၾကရၿပီး အစာေရစာ၊ ေနရာထိုင္ခင္း၊ သန္႕ရွင္းမႈ၊ က်န္းမာေရးေစာင့္ေရွာက္မႈ၊ ပညာသင္ၾကားခြင့္ အျပည့္အ၀ မရႏိုင္ၾကေပ။ အခ်ဳိ႕ေဒသမ်ားတြင္ လံုၿခံဳေရး တပ္ဖြဲ႕၀င္တို႕သည္ ဒုကၡသည္မြတ္စ္လင္မ္တို႕အား အကာအကြယ္ေပးထားၾက၏။ သို႕ေသာ္ ေစ်းသို႕သြားလာျခင္း၊ အလုပ္အကိုင္၊ အေရးေပၚလိုအပ္ေနသူ မ်ားအား အကူအညီေပးေရးတို႕ကို ကန္႕သတ္တားဆီး၍ ေထာင္သားမ်ား သဖြယ္ ျပဳမူဆက္ဆံ လ်က္ရိွသည္။

ေသာင္းႏွင့္ခ်ီေသာ ရိုဟင္ဂ်ာမ်ားမွာ ေမလတြင္စတင္မည့္ မိုးရာသီမတိုင္မီ ေရလြတ္ရာ ကုန္းျမင့္ပိုင္းသို႕ မေျပာင္းေရႊ႕ႏိုင္ပါက ေရညစ္ေရဆိုးမွျဖစ္ပြားလာမည့္ ေရာဂါဘယမ်ားႏွင့္ ဆိုးဆိုး၀ါး၀ါး ရင္ဆိုင္ရဖြယ္ရိွေၾကာင္း HRW မွ သံုးသပ္သည္။

“ ရခိုင္ျပည္နယ္အတြင္း ကူညီေထာက္ပံ့ေရးပစၥည္း ေပးကမ္းျဖန္႕ေ၀မႈမွာ မပူးေပါင္းမေဆာင္ရြက္တာ က ျပႆနာ မဟုတ္ပါဘူး။ ျပႆနာက ဒုကၡသည္မြတ္စ္လင္မ္ေတြ လက္ထဲ ေထာက္ပံ့ေရး ပစၥည္းေတြ ေရာက္ရိွဖို႕ နဲ႕ လြတ္လပ္စြာသြားလာႏိုင္ဖို႕ အစိုးရပိုင္းက ဦးေဆာင္လမ္းျပမလုပ္ေပးတာပါဘဲ။ မိုးက်လို႕ စခန္းေရလႊမ္းလာၿပီး ေရာဂါကူးစက္မႈေတြ ျဖစ္လာႏိုင္ပါတယ္။ လူသားခ်င္းစာနာေရး လုပ္ငန္းေတြကို ႀကိဳတင္တြက္ဆ ကာကြယ္ေဆာင္ရြက္ထားႏိုင္ဖို႕ ရက္သတၱပတ္ အနည္းငယ္သာ က်န္ပါေတာ့တယ္ ” ဟုလည္း ေရာဘတ္ဆင္က ေျပာၾကားသည္။

HRW ၏အဆိုအရ အဖယ္ရွားခံရေသာ ရိုဟင္ဂ်ာတို႕သည္ မိမိတို႕၏ ေနရင္းေဒသ ၿမိဳ႕ရြာမ်ားထံ ျပန္လည္သြားေရာက္အေျခခ်ေရး၊ လူထုအၾကားမွ ေရရွည္ ခြဲထုတ္ခံရျခင္းတို႕ပတ္သက္ ၍ ေျပာဆိုေဆြးေႏြးခြင့္ မရေသးေခ်။

အေထာက္အပံ့၊ အကာအကြယ္ မရရိွျခင္း ႏွင့္ အၾကမ္းဖက္မႈ၊ ေစာ္ကားမႈခံရျခင္း တို႕ေၾကာင့္ ေထာင္ႏွင့္ခ်ီေသာ ရိုဟင္ဂ်ာတို႕သည္ ႏိုင္ငံကို စြန္႕ခြာ၍ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္၊ မေလးရွား၊ ထိုင္းႏိုင္ငံသို႕ ေရေၾကာင္းျဖင့္ ပင္လယ္ျဖတ္ကာ ထြက္ေျပးခဲ့ၾကသည္။ က်န္သူမ်ားစြာတို႕ကလည္း ယင္းသို႕ပင္ျပဳရန္ အလားအလာရိွေနသည္။ ပင္လယ္ျပင္၌ ရာႏွင့္ခ်ီ၍ အသက္ဆံုးရံံႈးခဲ့ၾကၿပီး လည္း ျဖစ္သည္။

အစိုးရတစ္ရပ္မွျဖစ္ေစ အဖြဲ႕အစည္းတစ္ခုမွျဖစ္ေစ ျပည္သူလူထုလူ႕အဖြဲ႕အစည္းတစ္ရပ္အေပၚ ရည္ရြယ္ခ်က္ရိွရိွ စံနစ္တက်စီမံတိုက္ခိုက္ျခင္း၊ သို႕တည္းမဟုတ္ ၄င္း၌ တစ္စိတ္တစ္ေဒသ အားျဖင့္ပါ၀င္ျခင္းသည္ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာဥပေဒအရ လူမဆန္ေသာရာဇ၀တ္မႈ အျပစ္ထိုက္ေနသည္။ ယမန္ႏွစ္ဇြန္လမွ ရိုဟင္ဂ်ာတို႕အေပၚ က်ဴးလြန္ခဲ့မႈမ်ားအနက္ လုပ္ႀကံသတ္ျဖတ္ျခင္း၊ နယ္ႏွင္ျခင္း၊ လူဦးေရ အေျပာင္းအလဲျဖစ္ေအာင္ အဓမၼေဆာင္ရြက္ျခင္း ႏွင့္ ညွင္းပန္းႏွိပ္စက္ျခင္းတို႕မွာ ရာဇ၀တ္မႈမ်ား ျဖစ္သည္။

“ လူမ်ဳိးစု သန္႕စင္ဖယ္ရွားေရး ” ဟူသည္ ဥပေဒေ၀ါဟာရ မဟုတ္ေသာ္လည္း လူ႕အုပ္စုတစ္စုမွလည္းေကာင္း၊ ဘာသာေရးအုပ္စုတစ္စုမွလည္းေကာင္း မိမိတို႕ပထ၀ီ၀င္ပိုင္နက္မ်ားရိွ အျခား လူမ်ဳိးတစ္စုကို ျဖစ္ေစ၊ ဘာသာေရးအုပ္စု တစ္စုကိုျဖစ္ေစ ျပင္းျပင္း ထန္ထန္ အၾကမ္းဖက္နည္းလမ္းမ်ားျဖင့္ ဖယ္ထုတ္ရန္အလို႕ငွာ ရည္ရြယ္ခ်က္ရိွရိွ မူစံနစ္ခ် ေဆာင္ရြက္ျခင္း ဟု အဓိပၸာယ္ဖြင့္ သတ္မွတ္ထားေပသည္။

ရိုဟင္ဂ်ာမ်ားကို ႏွိပ္စက္ညွင္းပန္းမႈ၏ အဓိကအူတိုင္မွာ ၁၉၈၂ ႏိုင္ငံသားဥပေဒ ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ၄င္းမွာ လူမ်ဳိးခြဲျခားႏွိမ့္ခ်ေရးအျမင္ျဖင့္ ရိုဟင္ဂ်ာ (အပါအ၀င္ အခ်ဳိ႕ လူမ်ဳိးစု)တို႕ကို ျမန္မာႏိုင္ငံသား မဟုတ္သည့္အျဖစ္သို႕ သက္ေရာက္ေအာင္ ေရးဆြဲ ထားခဲ့ျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း HRW က ဆိုသည္။ ၄င္းဥပေဒတြင္ အသိအမွတ္ျပဳထားေသာ တိုင္းရင္းႏြယ္ ရွစ္မ်ဳိး (ကခ်င္၊ ကယား၊ ကရင္၊ ခ်င္း၊ မြန္၊ ျမန္မာ(ဗမာ)၊ ရခိုင္၊ ရွမ္း) အနက္ အပါအ၀င္ မဟုတ္သျဖင့္ ၄င္းတို႕မွာ တင္းျပည့္ က်ပ္ျပည့္ႏိုင္ငံသားအျဖစ္ ထည့္သြင္း စဥ္းစားျခင္း မခံရေခ်။ မိမိတို႕၏ဘုိးေဘးစဥ္ဆက္တို႕သည္ သကၠရာဇ္ကာလတစ္ခု မတိုင္မီ ျမန္မာႏိုင္ငံ၌ အေျခခ်ေနထိုင္လာေၾကာင္း ထင္ရွားျပတ္သားသည့္ အေထာက္အထား တင္ျပႏိုင္မွသာ ႏိုင္ငံသားအျဖစ္ စဥ္းစားေပးသည္။ ထိုအခ်က္မွာ ရိုဟင္ဂ်ာ အမ်ားစုအဖို႕ အခက္အခဲႀကီး တစ္ရပ္ျဖစ္ေနသည္။

အစိုးရ ႏွင့္ ဗမာလူမ်ဳိး အသိုင္းအ၀ိုင္းတို႕က ရိုဟင္ဂ်ာတို႕ကို (ယခု) ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ဖက္မွ တရားမ၀င္လာေရာက္ အေျခခ်ေနထိုင္သူမ်ား အျဖစ္ ေျပာင္ေျပာင္တင္းတင္း သတ္မွတ္ၾကသည္။ ၄င္းတို႕သတ္မွတ္ေသာ တိုင္းရင္းသားမ်ဳိးႏြယ္မ်ားထဲ မပါ၀င္ေသာေၾကာင့္ ႏိုင္ငံသား အျဖစ္ အသိအမွတ္ျပဳရန္ ျငင္းဆိုၾကသည္။ ရိုဟင္ဂ်ာ ဟုအမည္တြင္သူမ်ားကို အစိုးရကလည္း ဘဂၤ ါလီ (ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏိုင္ငံသား)ဟု တရား၀င္ သံုးႏႈန္းေဖာ္ျပၾကၿပီး၊ ေသးသိမ္ေအာင္ခ်ဳိးႏွိမ္သည့္အားျဖင့္ “ ကုလား ” ဟုလည္း ေခၚဆိုၾကသည္။

ခ်ဳိးႏွိမ္ခြဲျခားမႈမ်ား အဆံုးသတ္ေစေရးအလို႕ငွာ ၁၉၈၂ ႏိုင္ငံသားဥပေဒအား အေရးေပၚျပင္ဆင္ အပ္ေၾကာင္း၊ ရိုဟင္ဂ်ာ ကေလးငယ္မ်ားမွာ ႏိုင္ငံသားျဖစ္ခြင့္ရိွေၾကာင္း၊ သို႕မဟုတ္ပါက ၄င္းတို႕အဖို႕ ခိုလႈံေနထိုင္ရာႏိုင္ငံမရိွေၾကာင္း HRW မွ ျမန္မာႏိုင္ငံအစိုးရကို ေျပာဆိုတိုက္တြန္းခဲ့သည္။

“ ရခိုင္ျပည္နယ္က လူသားမဆန္စြာက်ဴးလြန္တဲ့ ရာဇ၀တ္မႈေတြကို စံုစမ္းစစ္ေဆးဖို႕၊ ဒုကၡသည္ေတြ ကို ျပန္လည္ေနရာခ် စီစဥ္ေပးႏိုင္ဖို႕ ျမန္မာႏိုင္ငံအေနနဲ႕ လြတ္လပ္ေသာ ႏိုင္ငံတကာေကာ္မရွင္တစ္ရပ္ကို လက္ခံသင့္ပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံအတြက္ လွဴဒါန္းသူမ်ားကလည္း ရိုဟင္ဂ်ာေတြရဲ႕ အျဖစ္ဆိုးအေပၚ သေဘာေပါက္ထားဖို႕ လုိအပ္ပါတယ္။ ထို႕အတူ ျမန္မာအစိုးရအေနနဲ႕ ရႈတ္ခ်ေစာ္ကားမႈေတြကို ခ်က္ျခင္းရပ္တန္႕လုိက္ဖို႕၊ ဖယ္ရွားခံရတဲ့ မြတ္စ္လင္မ္ေတြကို ေဘးကင္းစြာ ျပန္လည္ပို႕ေဆာင္ေပးဖို႕၊ ရခိုင္ျပည္နယ္အတြင္းက အၾကမ္းဖက္လုပ္ရပ္ဆိုးမ်ားကို အဆံုးသတ္လိုက္ဖို႕ ေတာင္းဆိုရမွာျဖစ္တယ္ ” ဟု ေရာဘတ္ဆင္ ကေျပာၾကားလိုက္ပါသည္။

http://www.hrw.org/news/2013/04/22/burma-end-ethnic-cleansing-rohingya-muslims တြင္ ေဖာ္ျပထားသည့္ ေၾကျငာခ်က္ကို ဆီေလ်ာ္ေအာင္ ဘာသာျပန္ဆိုပါသည္။